در روایت آمده است که «لَا إِیمَانَ لِمَنْ لَا حَیَاءَ لَهُ»؛ کسی که حیاء ندارد ایمان ندارد.! حال می خواهیم بررسی کنیم که رابطه این دو چیست و چگونه حیاء باعث ایمان می شود ؟
ما روایات متعدّدی داریم که رابطه حیاء و ایمان را مطرح می‎کند. در روایتی از پیغمبر اکرم است : «قال رسول‎الله(صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم): الإیمان و العمل أخوان شریکان فی قرنه لا یقبل الله تعالی احد ما الا حسابه» روایت دیگری از علی(علیه‎السلام) داریم که فرمودند: «کثرة حیاء الرجل دلیلٌ علی ایمانه»؛ زیادی حیای افراد از ایمان آنهاست.
پس مشخص شد که رابطه ایمان و حیاء یک رابطه دو سویه است به طوری که اگر یکی برود دیگری هم می رود. ایمان و حیاء در یک رشته و همراه هم هستند، مثل دو برادر هستند.

«حیاء» لباس ایمان

در روایات نقش «حیا» را تحت عنوان لباس بیان می‎کنند. من دو روایت از پیغمبر اکرم می‎خوانم : «قال رسول‎الله(صل‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم): الْإِیمَانُ عُرْیَانٌ وَ لِبَاسُهُ الْحَیَاء»1
در روایتی دیگر حضرت می‎فرماید: «قال رسول‎الله(صل‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم): الْإِسْلَامُ عُرْیَانٌ فَلِبَاسُهُ الْحَیَاء»2 حضرت بحث عریانی را مطرح می‎کنند. ایمان لخت است و لباس آن حیاء است. ما یک سؤال می‎کنیم؛ نقش لباس برای بدن چه نقشی است؟ نقش حفاظتی است. که اینجا اسلام را بیان می کند .
آدم لخت برای حفاظت از آفات لباس می‎پوشد. مثلاً لباس، او را از سرما محافظت می‎کند. نقش لباس نقش حفاظتی است، یعنی کار لباس در ارتباط با بدن کار حفاظتی است؛ چون تعبیر در هر دو روایت عریان است. ایمان لخت است، اگر بخواهی آن را حفظ کنی باید با حیاء حفظ کنی. بحث کیفیّت است.
پس دانستیم که : ایمان و حیاء ملازم هم هستند، اگر یکی برود، دیگری هم رفته است. مطلب دوم این است که حیاء چه نقشی دارد؟ چگونه است که اگر آن برود ایمان هم می‎رود؟ می‎گوید مثل این می‎ماند که ایمان لخت است و حیاء هم لباسش است، لباس آن را حفظ می‎کند، لباس نباشد سرما می‎خورد بعد هم می‎افتد می‎میرد، تمام شد رفت.

این روایتی که می‎خوانم هم عامّه و هم خاصّه آن را از پیغمبر اکرم نقل می‎کنند و فقط در یک کلمه با هم تفاوت دارند که از نظر معنا هیچ تفاوتی ندارند. در روایتی است از امام هشتم(علیه‎السلام) که فرمودند: «عن آبائه(علیهم‎السلام) أنَّ رسول‎الله(صلّی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم) قال: لَمْ یَبْقَ مِنْ أَمْثَالِ الْأَنْبِیَاءِ إِلَّا قَوْلُ النَّاسِ إِذَا لَمْ تَسْتَحْیِ فَاصْنَعْ مَا شِئْت»،3حرف های همگانی که انبیا می‎زدند، این است که وقتی حیاء از بین رفت هر کاری می‎خواهی بکن.
‎گل سر سبد بی حیاها بنی امیّه هستند، بی‎حیاتر از آنها نداریم چون جنایت‎کارتر از آنها نداشتیم. طبق تاریخ می‎دانید که بنی امیه چه کردند. آنها مصداق کامل بی حیایی بودند برای این افراد چه ایمانی میتواند وجود داشته باشد .

پی نوشتها:

[1]. مستدرک‏الوسائل، ج8، ص465
[2]. الکافی، ج2، ص46

[3]. بحارالأنوار، ج68، ص 333

منبع : پایگاه اطلاع رسانی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی