یکی از اموری که در روایات بر آن تأکید شده، تلاش برای جلب خشنودی امام زمان(ع) و دوری از خشم و ناخرسندی آن حضرت است. پرسشی که در اینجا مطرح میشود این است که چگونه میتوان خشنودی آن امام را به دست آورد.
برای روشنتر شدن موضوع، خوب است که نگاهی داشته باشیم به یکی از این یادگاریهای گرانقدر امام عصر(ع)؛1 یعنی دعای معروفی که با جملة «اللّهم ارزقنا توفیق الطّاعة...» شروع میشود و در اوایل «مفاتیح الجنان» نیز آمده است.
در این دعای کوتاه و مختصر امام مهدی(ع) همة آنچه را که شایسته است ما خود را بدانها آراسته یا از آنها پیراسته سازیم در قالب درخواست از خدا بیان کرده و به صورت غیر مستقیم به ما فهماندهاند که به عنوان حجّت خدا، چه انتظاری از ما دارند و چگونه شیعهای را برای خود میپسندند. با هم قسمتهایی از این دعا را میخوانیم:
«اللّهمّ ارزقنا توفیق الطّاعة و بعد المعصیة و صدق النیّة و عرفان الحرمة و أکرمنا بالهدی? و الإستقامة و سدّد ألسنتنا بالصّواب و الحکمة و املأ قلوبنا بالعلم و المعرفة و طهّر بطوننا عن الحرام و الشّبهة و اکفف أیدینا عن الظّلم و السّرقة و اغضض أبصارنا عن الفجور و الخیانة و اسدد أسماعنا عن اللّغو و الغیبة؛(مفاتیح الجنان - دعای امام زمان عج)
بار خدایا! توفیق فرمانبرداری، دوری از گناهان، درستی و پاکی نیّت و شناخت حرامها را، روزی ما فرما؛ و ما را به راهنمایی و پایداری گرامی دار و زبان ما را در درستگویی و گفتار حکیمانه استوار ساز و دل ما را از دانش و معرفت سرشار کن و درون ما را از حرام و مال شبههناک پاکیزه گردان و دست ما را از ستمگری و دزدی بازدار و چشم ما را از فجور و خیانت بپوشان و گوش ما را از شنیدن سخن بیهوده و غیبت بربند و...»
در ادامة این دعا، امام عصر(ع) صفات و ویژگیهایی را که شایستة عالما، دانشپژوهان، پیران، جوانان، زنان، توانگران، تنگدستان، جنگجویان، حکمرانان و... است بر میشمارند و از خداوند میخواهند که به هر یک از این گروهها و اقشار اجتماعی صفات و ویژگیهایی را که شایستة آنهاست عطا فرماید.
ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ کَانَ مِنَّا وَ لَمْ یُطِعِ اللهَ فَلَیْسَ مِنَّا»
¯هر کس خودش را با ما بداند و خدا را اطاعت نکند از ما نیست¯
سفینة البحار 2/ ص 98
2ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ فَعَلَ مَا لَزِمَهُ مِنْ اَمْرِ الْمُؤْمِنِینَ بَاهَی اللهُ تَعَالَی بِهِ وَ مَلائِکَتُهُ »
¯هر کس وظایف خود را نسبت به مؤمنان انجام دهد خداوند و فرشتگان به او
مباهات می کنند¯
مستدرک الوسائل/ ج 2/ ص 413
3ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِعْلَمْ اَنَّهُ لاوَرَعَ اَنْفَعُ مِنْ تَجَنُّبِ مَحَارِمِ اللهِ وَ الْکَفِّ عَنْ اَذَی الْمُؤْمِنِ»
¯هیچ خویشتنداریی سودمندتر از دوری از حرام و پرهیز از آزار مؤمنان نیست¯
فقه الرضا علیه السلام / ص 356
4ـ قال الرضا علیه السلام:
«فَقَالَ هُوَ(الْقُرْآنَ) حَبْلُ اللَّهِ الْمَتِینُ وَ عُرْوَتُهُ الْوُثْقَى»
¯قرآن ریسمان محکم الهی ورشته استوار و مطمئن او در میان بندگان است¯
بحارالأنوار/ج 17/ص210
5ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْقُرْآنُ کَلامُ اللهِ لاتَتَجَاوَزُوهُ وَ لاتَطْلُبُوا الْهُدَی فِی غَیْرِهِ فَتَضِلُّوا»
¯قرآن، سخن خدا است از مرز آن مگذرید و هدایت و سعادت را در غیر آن نجویید
که گمراه خواهید شد¯
بحارالأنوار/ج2/ص30
6-قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلَی مَا یُکَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیُکْثِرْ مِنَ الصَّلاةِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فَاِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً»
¯هر کس نمی تواند کفاره ی گناهانش را بپردازد، بر محمد و آل محمد بسیار
صلوات فرستد زیرا صلوات گناهانش را کاملا از بین می برد¯
عیون اخبارالرضا علیه السلام / ج1/ص294
7-قال الرضا علیه السلام:
«اَلْاِمَامُ اَلْاَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیقُ وَ الْاَخُ الشَّقِیقُ»
¯امام مونسی دلسوز، پدری مهربان و برادری همدل است¯
مسند الامام الرضا علیه السلام / ج 1/ ص 69
بارالها! به سوی تو آمدهام تا دریابیام، در این بی سر و سامانْ بازار دنیا. به سوی تو آمدهام تا از تو مدد جویم؛ یاری طلبم و بخواهم که مرا به خود وانگذاری؛ که من پوچم بی تو!
اکنون که در آستانه شروع ماه مهر هستیم و سال علمآموزی جدیدی پیش روست، از تو میخواهم مرا یاری کنی تا در مسیری گام بردارم که مروّج علم و آیین تو باشم.
یاریام کن تا همواره در آموختن، حریص باشم و در ترویج آموختههایم، سخی.
یاریام ده تا بیاموزم آنچه را تو میپسندی و دوری جویم از آنچه ناپسند توست.
کمکم کن قلم که در دست میگیرم، به یاد تو باشم و آنچه مینگارم، مورد رضای تو باشد. بر صفحه تاریک دلم با قلم الهیات نقشی بزن که تا زندهام، به اینکه موجودی مفید فایده در هستی بیپایانت بودهام، به خود ببالم.
در این ماه مهر، از مهر بیکران خویش باز هم به من ببخش و این آغازِ دوباره را برایم آغازی مبارک رقم بزن.
به لطف و کرمت، یا ارحم الراحمین